Köpek Gençlik Hastalığı, Canine Distemper Virus tek iplikli RNA’lı bir virustur. Etken dış çevre koşullarına karşı duyarlı ve dezenfektanlara dayanıksız olmasına karşın, köpekler arasında oldukça bulaşıcıdır.
Köpek Gençlik Hastalığı (Canine Distemper Virus-CVD) Hakkında
Köpek gençlik hastalığı, etken ile enfekte köpeklerin salya ve burun akıntıları ile çevreye ve diğer köpeklere bulaşır. Etken aynı zamanda kapalı ortamlarda aerosol-hava taneciği yoluyla da bulaşabilmektedir. Hastalığın isminin gençlik hastalığı olmasına karşın, her yaş grubundaki hayvanlar duyarlıdır. Sadece belirli yaş gruplarında hastalık belirtileri değişiklik gösterebilir.
Aşılanmamış tüm yaş grubu köpeklerin duyarlı olmasına karşın özellikle 3-6 ay grubu köpek yavruları fizyolojik antikor seviyeleri sebebiyle daha duyarlıdır.
Köpek gençlik hastalığının klinik belirtileri orta ve şiddetli olmak üzere bireysel farklılık gösterir: virus suşu, çevresel faktörler, köpeğin bağışıklık durumu gibi faktörlere bağlı değişir. Bazı olgularda, hatta kardeşler arasında, birinde sadece üst solunum yollarına dair belirtiler gösterirken, diğer köpekte koma ve ölüm şekillenebilir.
Genel olarak yavru hayvanlarda üst solunum yolları semptomları, kusma, ateş, halsizlik, iştahsızlık, şiddeti değişken ishal semptomlar arasındadır.
Hastalığın akut dönemini atlatan yavrularda çoğunlukla gençlik hastalığının diğer bir formu olan “sinirsel form” şekillenir. Bu sinirsel formda; 5-21 gün içinde sinir sistemi bozuklukları gelişir. Bu bozukluklar ise yine ilerleyici ve yıkıcı karakterdedir. Nörolojik dönemi atlatan hayvanlarda mevcut tikler büyük ölçüde kalıcıdır ve epileptik kasılmalar, vestibular bozukluklar, bacaklarda güçsüzlük, sallantılı yürüyüş, myoclonus-uykuda devam eden iskelet kası kasılmaları ile karakterizedir.
Tüm bunların yanında gençlik hastalığı geçiren köpeklerde okuler semptomlar ve lezyonlar şekillenebilir. Bu semptomlar arasında retinal dejenerasyon, optik sinire bağlı körlük, retina lezyonları, anterior uvetitis belirgin olan semptomlar arasında sayılabilir.
Gençlik hastalığı geçirmiş köpeklerde etkene karşı doğal bir bağışıklık şekillenir. Ancak esas olarak hastalıktan korunmak için aşılamanın önemi büyüktür. Çok yüksek oranda koruyuculuk sağlayan CDV aşılarının, her yaş grubundaki köpeklere uygulanması tavsiye edilir.
CDV Aşıları ile İlgili Genel Bilgiler
Köpek gençlik hastalığına karşı ülkemizde MLV aşılar kullanılır. Bu aşılar adjuvant (alüminyum vs) içermeyen aşılardır. CDV ‘nin dünyada birçok patotipi mevcuttur. Buna karşın tüm aşılar tüm patotipler üzerinde etkindir.
Bağışıklık ve İmmunite:
• Doğal enfeksiyon/hastalık sonrasında bağışıklığın ömür boyu devam ettiği kabul edilir.
• Kullanılan aşıya göre değişmekle beraber, maternal antikor varlığında aktif immunizasyon seviyesi değişkendir: Aşı yapıldığı dönemde yavru köpek anne sütü alıyorsa veya anneden geçen antikorlar tarafından korunuyorsa, aşılama ile hedeflenen bağışıklık seviyesine ulaşılamaz. Dolayısıyla aşılama hastalıklardan koruyamaz.
• Yavru 16 haftalık yaşa gelinceye kadar maternal antikorların varlığı nedeniyle anne sütünden ayrıldığı andan itibaren 16 haftalık yaşa gelinceye kadar 2-4 haftalık aralıklarla aşılanmalıdır.
• MLV aşıların 4-6 haftalık yaşın altındaki yavrulara uygulanmaması gerekir.
Köpek Gençlik Hastalığı ile ilgili Notlar
• Bulaşmayı takiben 2-6 hafta sonra hastalığın ilk belirtileri görülmeye başlar.
• 2-6 hafta süren inkubasyon (hastalığın uyku, üreme dönemi) döneminde CDV immunsupresyona (bağışıklığın baskılanmasına) neden olarak değer bazı mikrobiyal hastalıkların görülmesine neden olabilir. Yine aynı şekilde üst solunum yolu hastalıkları, pnömoni gibi ikincil enfeksiyonlara neden olabilir.
• CDV dış ortamda aktivitesini ve hastalık yapma kabiliyetini çok uzun süre muhafaza edemez. Dolayısıyla hastalığa çevresel bulaşmalardan çok direk köpekten köpeğe temasla veya hasta sahibinin aracılığıyla diğer köpeklere aktarım söz konusudur.